Tiraspol

Woensdag 5 juni

We zijn alweer vroeg uit de veren. Naar de excursie van vandaag hebben we echt uitgekeken. We gaan een bezoek brengen aan het landje Transnistrië. Allereerst vertelt de gids onderweg in de bus de complexe geschiedenis van dit landje.
Transnistrië behoorde tot WOII bij de Moldavische autonome Sovjetrepubliek binnen de Oekraïne. Stalin voegde in 1940 een deel van dit gebied bij het in dat jaar van Roemenië afgedwongen Bessarabië. Het was binnen de zo ontstane Moldavische Socialistische Sovjetrepubliek het enige gebied dat nooit tot Roemenië had behoord.
Vier jaar later kwam Bessarabië samen met Transnistrië in de Sovjet Unie te liggen.
De Moldavische Socialistische Sovjetrepubliek werd weer gecreëerd en weer werd
Transnistrië aan Moldavië toegevoegd. De rest van het gebied kwam in de Oekraïne te liggen. Toen de Sovjet Unie uiteenviel verklaarde Moldavië zich onafhankelijk, maar de Slavische inwoners van Transnistrië weigerden zich bij het Latijnse Moldavië aan te sluiten. Igor Smirnov, een Russische mijnwerker uit Kamtsjatka riep zijn eigen staatje uit en de oorlog werd verklaard. In Tiraspol, de hoofdstad van Transnistrië, zetelde toentertijd nog een contingent van het oude Sovjetleger, dat Smirnov bijstond in de strijd tegen Moldavië. De stad Bender, die als enige deel van het landje op de andere oever van de Dnjestr ligt werd ingenomen en hoort nu dus ook tot Transnistrië. Ook de korte burgeroorlog in 1992 werd dankzij Rusland door het landje gewonnen. Sindsdien gaat het zelfstandig, maar geïsoleerd door het leven. Rusland wordt zonder dat ze het land erkent gezien als beschermer van Transnistrië. Er staan als je de grens bent gepasseerd Russische soldaten met wapens als vredesbewakers tussen Moldavië en Transnistrië.
Sinds 2004 voeren de buurlanden Oekraïne en Moldavië een pro westerse koers, waardoor het strategisch belang van Transnistrië voor de Russen groter is geworden. Het staatje wordt gezien als voorpost in het Westen. Onze gids vertelt dat hij niet geloofd dat Moldavië ooit bij de EU zal komen zolang het probleem Transnistrië niet is opgelost. Maar dat grondgebied nooit bij Moldavië heeft behoord en de inwoners dat ook niet willen. Wel kunnen ze een paspoort van zowel Rusland als Moldavië krijgen. Ze hebben ook een eigen paspoort, maar aangezien het land niet wordt erkend kun je met dat paspoort ook niet reizen.
Als we het landje binnenrijden valt de netheid en de rust direct op. Er zijn niet zoveel auto’s op straat en overal staan bloemen. Je ziet onmiddellijk de Russische invloed.
Als eerste bezoeken we het fort van de stad Bender, dat als belangrijke handelspost één van de machtigste steden van Moldavië in de middeleeuwen was. In 1538 veroverden de Ottomanen de stad. De vestingwerken werden onder toezicht van een Turkse architect uitgebouwd tot een volledig fort. De ottomanen gebruikten het om Moldavië onder controle te houden. In de 18e eeuw werd het fort nog verder uitgebreid en gemoderniseerd. En tijdens de tweede helft van de 18e eeuw viel het fort tijdens de Russisch –Turkse oorlogen drie keer zonder slag of stoot in Russische handen ( in 1770, 1789, en in 1806).
Het fort van Bender bestaat uit een door brede muren omgeven vierhoek. De muren zijn bijna 3 meter dik en gemaakt van kalksteen en baksteen. Het fort heeft 10 artillerie-bastions, 11 torens en 6 poorten. Het is omgeven door een gracht. Het geheel is indrukwekkend. De gids vertelt dat er onder het fort een enorm gangenstelsel is maar dat door de instabiele grond niemand er in gaat. In een zaaltje van het fort staat een mooie maquette van het fort en zijn voorwerpen uit de Ottomaanse tijd te zien die hier gevonden zijn. Ook zijn er taferelen uit die tijd te bewonderen. Binnen het terrein staat verder nog de enige bekende militaire kerk.
Na dit bezoek gaan we op weg naar de hoofdstad Tiraspol. Naast de bekende Russische flatgebouwen uit de jaren zeventig zien we ook mooie appartementsgebouwen. De gids vertelt dat die bestemd zijn voor de hier gelegerde Russische officieren. We maken een wandeling langs de belangrijkste bezienswaardigheden zoals o.a. het parlementsgebouw met daarvoor een standbeeld van Lenin. Indruk maakt een plein met allerlei monumenten voor de gevallenen uit de diverse oorlogen. Voor gevallenen tijdens de burgeroorlog met Moldavië, de oorlog in Afghanistan en WOII. Er is ook een mooi monument voor inwoners die om het leven zijn gekomen als gevolg van hun werk bij het onder controle krijgen van de nucleaire ramp bij Tsjernobyl in 1986. Hen was toen vertelt dat ze een grote brand gingen blussen.
De werkelijk voortreffelijke lunch gebruiken we later in de middag in Tiraspol. Daarna vertrekken we richting camping, en na nog een stop bij de supermarkt om inkopen te doen arriveren we om vijf uur. Wat een bijzondere dag was dit!