Slagveld Culloden

Dinsdag 16 juni
Om half elf vertrekken we uit het mooie Braemar. De route noordwaarts die we vandaag rijden gaat dwars door de Cairngorm Mountains. Het eerste deel van de route gaat langs de rivier de Dee, maar daarna gaan we de bergen in. Het is werkelijk een prachtige route hoog over de bergtoppen. Een deel van de route is de weg zo smal dat je op passeerstroken moet wachten op tegemoetkomend verkeer. En in de weg zijn afdalingen van 20 % of meer eerder regel dan uitzondering. Maar de vergezichten zijn fantastisch! Een tijd lang rijden we ver boven de boomgrens en passeren we diverse skigebieden. Bij Grantown on Spey dalen we een heel stuk en wordt de weg ook weer breder. Onderweg zien we diverse mooie oude bruggetjes. Om 13.00 uur arriveren we bij het plaatsje Culloden, ons doel voor vandaag. Culloden ligt ongeveer 8 km. ten oosten van de stad Inverness, en is bekend om de laatste veldslag die op Schotse bodem werd uitgevochten. De nederlaag van de Jakobieten in de slag bij Culloden, op 16 april 1746, was de trieste afloop van een burgeroorlog die families had verdeeld. Prins Charles Stuart was als erfgenaam van de Schotse troon in ballingschap opgegroeid. De katholieke tak van de Stuarts maakte daar nog steeds aanspraak op via Jakobus, de oude troonpretendent. Vandaar de naam Jakobieten. De Fransen, die een onderling verdeeld Groot Brittannie goed uitkwam moedigde Prins Charles aan bij het Britse huis van Hannover de troon daadwerkelijk op te eisen. Charles landde in 1745 bij Glenfinnan en bracht een legertje Highlanders op de been, van wie sommige meededen onder dwang van hun clanhoofd. Zijn leger kwam tot Derby in Centraal Engeland, maar moest zich vervolgens terugtrekken naar het Noorden, en toen de 2 legers elkaar bij Culloden troffen stonden het uitgeputte leger van de prins tegen een overmacht van beroepssoldaten. Door een tactische blunder kwamen ze binnen het bereik van de Engelse artillerie en werden ze binnen een uur weggevaagd. Meer dan 1500 Jakobieten en 50 Engelsen sneuvelden in de strijd. Stenen en vlaggen markeren tegenwoordig de plaatsen waar de diverse clans omkwamen. Na afloop gaf de Engelse aanvoerder, de hertog van Cumberland toestemming de Highlands niets ontziend te plunderen. Het was een van de ergste gruweldaden in de historie van het Britse leger en leverde de hertog van Cumberland de bijnaam “De slager” op.
In 2007 werd er een bezoekerscentrum geopend, waar de hele geschiedenis wordt verteld. Na het bezoek aan dit centrum maken we nog een wandeling over het veld waar de slag plaats vond. Er zijn een aantal grafstenen waar de namen van de gesneuvelde clans op staan. Er zijn vlaggen en er is een groot gedenkteken ter herinnering aan alle gesneuvelden. Het gedenkteken is opgetrokken uit losse keien, een Schotse traditie. Iedere kei staat voor een gesneuvelde soldaat. Er is op het veld ook nog een huisje, “Old Leanach Cottage”, dat er ten tijde van de veldslag al stond. Het interieur is nog zoals het toen was. Al met al is het een indrukwekkende historische plek en een bezoek meer dan waard. Aan het eind van de middag rijden we de laatste 3 kilometer van vandaag naar de camping. Het regent inmiddels een beetje.