De Churchill Barrier

Maandag 22 juni
De Churchill Barrier.
Als je van de aanlegplaats van de veerboot in St. Margarets Hope naar Kirkwall rijdt gaat de weg over 4 kleine eilandjes die door dammen met elkaar zijn verbonden. Tot de 2e wereldoorlog waren deze eilandjes niet met elkaar verbonden. In de baai Capa Flow was gedurende de beide wereldoorlogen een Engelse marinebasis. De vaargeulen tussen de eilandjes waren geblokkeerd door het afzinken van oude schepen en men dacht dat dit voldoende was om de vloot voor aanvallen vanaf de Atlantische Oceaan te beschermen. Maar in oktober van 1939 slaagde een Duitse onderzeeboot er toch in de baai binnen te komen, het slagschip Royal Oak met 800 man aan boord tot zinken te brengen en daarna de baai weer veilig te verlaten. Daarop werd besloten massieve dammen van betonblokken en zware stenen te leggen zodat het voortaan onmogelijk was de baai vanaf het oosten binnen te varen Dit nam een aantal jaren in beslag. De totale lengte van de 4 dammen is ca. twee en een halve kilometer en op sommige plaatsen was het water 17 meter diep. Voor de fundering werd meer dan een kwart miljoen ton steen en rots gebruikt. Daar bovenop werd een weg gerealiseerd en het geheel werd de Churchill Barrier genoemd.
We rijden vanmorgen over deze dammen naar één van de eilandjes genaamd Lambhol. Hier stond in de 2e wereldoorlog een kamp voor Italiaanse krijgsgevangenen, Camp 60. Zij werkten mee aan de Churchill Barrier, maar genoten daarnaast behoorlijk wat bewegingsvrijheid. Ontsnappen kon niet. Het water was veel te koud en het vasteland te ver weg. In hun vrije tijd maakten ze tussen de ongeveer 13 barakken betonpaden en plantten bloemen zodat het kamp er heel anders uit ging zien. Aan het begin van het kampterrein werd er door een artistieke gevangene genaamd Domenico Chiochetti een beeld van St George gemaakt, opgebouwd op een frame van prikkeldraad en bedekt met cement. Er kwam een recreatieruimte waarin een cementen biljarttafel werd gemaakt en er verrees zelfs een klein theatertje. Het enige wat ontbrak was een kapel, iets waar de gelovige Italianen veel behoefte aan hadden. Ze kregen van de War Office na enige tijd toestemming om een kapel te maken en Domenico Chiocetti werd aangewezen om dit te organiseren. Er werden hen twee hutten van golfplaat ter beschikking gesteld, die in de lengte aan elkaar gemaakt werden, en van allerlei gevonden materialen en spullen die ze van de plaatselijke bevolking kregen werd een prachtige kapel gemaakt. De mooie beschilderingen van de Madonna en de engelen werden ook door de zeer getalenteerde Domenico Chiocetti geschilderd. De kapel wordt nu door de bevolking van Orkney, zorgvuldig in stand gehouden als herinnering aan het doorzettingsvermogen en de genialiteit van deze Italiaanse krijgsgevangenen. Als je de kapel bezoekt kun je je bijna niet voorstellen dat mensen met zo weinig middelen zoiets moois hebben kunnen maken! ‘
Na het bezoek aan de kapel rijden we naar het uiterste noordoosten van Mainland naar de restanten van een 2500 jaar oude Keltische woontoren uit de ijzertijd, genaamd Broch of Gurness. Rondom deze toren bevinden zich de resten van latere bebouwing tot aan de tijd van de Noormannen. Het gebied is bij toeval in 1930 ontdekt toen een jongen met zijn voet door een verborgen gat in de grond trapte. Ook dit bijzondere stukje Orkney is ons bezoek meer dan waard. Om een uur of drie rijden we rustig terug naar Kirkwall en doen nog wat boodschappen bij de Tesco.